کامیونهای ماک، کامیونهای آمریکایی هستند که در دنیا بسیار معروف شد. این کامیونها قدرت، سادگی، زیبایی و مقاومت بالا دارند؛ اما از همان ابتدا مخصوص آب و هوای ایران درست نشده بودند. با شروع جنگ جهانی این کامیون وارد ایران شد و از آن زمان به لطف مهندسی‌های اصغر قندچی در ایران ماند و همین‌جا تولید شد. در این مقاله نگاهی به تاریخچه کامیون ماک می‌اندازیم.
کامیونهای ماک قدمتی ۱۱۵ ساله دارد. این کامیونها که هم اکنون شرکت ساخت آنها زیر مجموعه ولوو شناخته می‌شود، در جنگ جهانی به قسمت‌های شرقی تر نفوذ کرد. تا قبل از تأسیس ایران کاوه تولید کننده ایرانی وجود نداشت که این کامیونها را در ایران بسازد و این کامیونها از شرکت‌های خارجی خریداری می‌شد.
بیشتر بخوانید: کامیون چیست؟
تاریخچه شرکت ماک
تاریخچه شرکت ماک بیان می‌کند که این شرکت در سال ۱۹۰۰ توسط جک، آگوستوس و ویلیام ماک تحت نام شرکت برادران ماک، در بروکلین، نیویورک تاسیس شد. نام کارخانه ماک در ابتدا شرکت برادران ماک بود و نام این شرکت در سال ۱۹۲۲ به فرم کنونی (ماک) تغییر کرد.
ماک به دلیل نقش مهمی که در خدمت رسانی به نیروی متفقین در جنگ های جهانی داشت به محبوبیت بالایی دست یافت و جایگاه ویژه ای در صنعت حمل بار به عنوان کامیون های خستگی ناپذیر و پر توان پیدا کرد.
در سال ۱۹۷۹ شرکت خودروسازی رنو از طریق زیرمجموعه بخش صنایع سنگین خود، بنام رنو تراکس، اقدام به خریداری ۱۰٪ از سهام ماک نمود. رنو بتدریج سهام خود در ماک را افزایش داد و تا سال ۱۹۸۳ مالک ۴۰٪ از سهام این شرکت بود. در ۱۹۹۰ شرکت رنو، بخش خودروهای سنگین خود را تحت نام رنو تراکس، بطور کامل از شرکت اصلی جدا کرد و به صورت یک شرکت مستقل ثبت نمود و به منظور تمرکز بر بخش صنایع سنگین، اقدام به خریداری کلیه سهام شرکت ماک نمود.
در سال ۲۰۰۱ در پی خریداری کلیه سهام رنو تراکس توسط شرکت سوئدی ولوو، مالکیت شرکت ماک نیز به ولوو واگذار شد. در سال ۲۰۰۶ تحت مدیریت ولوو، ماک بالاترین میزان فروش خود را تجربه کرد. در سال ۲۰۰۸ دفتر مرکزی این شرکت به شهر گرینزبورو، کارولینای شمالی منتقل شد.
کامیون ماک در ایران
ورود ماک به ایران، از گذشته بسیار دور و به دهه‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ میلادی بازمی‌گردد. در حال حاضر می‌توان کماکان کامیونهای ماک مدل ۱۹۴۱ را در حال کار در جاده‌های ایران مشاهده کرد. ماک بعد از سال ۱۳۵۹ خورشیدی، بسیار کم به ایران وارد شده‌است. تاریخچه کشنده ماک در ایران نشان می دهد که این کشنده فراز و نشیب های زیادی را از سر گذرانده است.
بیشتر بخوانید: انواع کامیون ماک
اصغر قندچی و ورود ماک به ایران
اصغر قندچی کسی که برای اولین بار کامیونهای ماک را به ایران آورد و سرنوشت تاریخچه شرکت ماک در ایران را رقم زد، زندگی‌اش را با کارگری و آهنگری در گاراژهای ماشین به ویژه ماشین‌های سنگینی چون کامیون می‌گذراند. پدر او وکیل بود و دوست داشت تا پسرانش تحصیل کرده باشند ولی قندچی، همچنان که از درس بیزار و فراری بود، از کار لذت می‌برد و دوست داشت کارهای فنی انجام دهد.
بالاخره او در ۱۶ سالگی اولین دکان خود را باز کرد و کم کم آن را توسعه داد تا زمانی که از یک دکان کوچک به زمینی به مساحت ۲۵۰ هزار متر مربع رسید. کار وی تعمیر و دست‌کاری در موتورها بود. قندچی کارش را با سواری آغاز کرد و کم کم وارد حوزه ماشین‌های سنگینی چون اتوبوس و کامیون شد. در مصاحبه‌ای آقای قندچی می‌گوید که کارش را با کپی کردن از کارهای خارجی آغاز کرده و با هوش و ابتکاری که داشته نمونه‌هایی همانند آنها بلکه هم بهتر ساخت.
جنگ جهانی و کامیون های ماک در ایران
با شروع جنگ جهانی دوم حضور کامیونهای ماک در ایران پررنگ تر شد و تحولی در تاریخچه شرکت ماک در ایران به وجود آورد. این ماشین‌ها همچون دیگر کامیونهای بوزینگ، گرام و ماگیروس برای مقاصد جنگی در جنگ جهانی وارد ایران شدند. البته استقامت زبان زد کامیونهای ماک بود که آن را از بقیه کامیونها متمایز می‌کرد و برای همین خیلی زود محبوبیت یافت و در ایران تعدادش بسیار شد.
پس از شروع جنگ جهانی دوم و راه‌های زمینی موجود در ایران که متفقین را به یکدیگر، این کامیونها ایران را برای مسیرهای جنگی خود انتخاب کردند ولی مشکلی که وجود داشت این بود که این کامیونها با آب و هوای ایران سازگاری نداشتند. این کامیونها اغلب در بنادر جنوبی برای نقل و انتقالات کالا استفاده می‌شدند.
کامیونهای ماک بزرگ ساخته شده برای جنگ در آب و هوای اروپایی، در کویر و هوای گرم ایران جوش می‌آوردند. قندچی کسی بود که توانست با ایجاد تغییرات در کاربراتور این کامیونها اقدام به رفع این مشکل کند. همچنین جاده‌های ایرانی بسیار ناهموار تر از آن بودند که شاسی‌های کوتاه این کامیونها بتواند از آن عبور کند، پس قندچی شاسی آنها را تا یک متر بلندتر کرد.
ساخت کامیون ماک در ایران
پس از بازدید محمدرضا شاه از گاراژ قندچی در دوره ۶ ماهه اولتیماتوم برای ساخت کارخانه، وی توانست نظر شاه را به هوش و ذکاوت خود جلب کند و اولین مجوز تولید خودرو در ایران را از دولت وقت بگیرد. در سال ۱۳۴۲ شرکت ایران کاوه تأسیس کرد.
شرکتی که به تولید کامیونهای ماک پرداخت. نام این شرکت برگرفته از نام ایران و کاوه آهنگر است که قندچی نیز چون خود آهنگر بود آن را برای شرکت خود انتخاب کرده است. علت نامگذاری شرکت ماک در ایران نیز به همین داستان ختم می‌شود.
در این شرکت، کامیونهای اصلاح شده نسخه خارجی –آمریکایی– تولید می‌شد که چون با شرایط آب و هوایی و جاده‌ای سازگارتر بود، بیشتر از نسخه اصلی خود توانست مشتری به خود جذب کند. علاوه بر شاسی‌بلند، تغییرات اساسی در موتور و کاربراتور، اتاق این کامیون نیز در ایران ساخته شد. این شرکت بزرگ ۴۰ هزار کارگر و کارمند و نمایندگی فعال در ایران داشت.
پس از بازسازی کامیونهای ماک در ایران، این شرکت آمریکایی تصمیم گرفت که دستی در تاریخچه شرکت ماک در ایران داشته و تولید این کامیونها در ایران کمک کند. این شرکت به ایران موتورهای خودش را می‌داد. تولید این کامیونها با موتور شرکت ماک برای فروش ارزان‌تر از کامیونهای وارداتی تمام می‌شد. این شرکت توانست چیزی حدود ۸ هزار ماک در ایران تولید کند و به فروش بگذارد.
این شرکت پس از پیروزی انقلاب اسلامی به سایپا دیزل تغییر نام پیدا کرد و دست از تولید کامیونهای ماک کشید. شرکت ماک نیز که در این زمان بخشی از شرکت خودروسازی ولوو شده بود نیز باعث شد تا شرکت سایپا دیزل از پس از آن به تولید دیگر محصولات ولوو و مونتاژ آنها بپردازد.
بیشتر بخوانید: انواع کامیون در ایران
شرکت ایران کاوه
شرکت ایران کاوه جهت تولید کامیون ماک آر۶۰۰ در کابین این کامیون تغییراتی به وجود آورد که موجب تولید آسان‌تر این کابین شد و در بازار به ماک ایران کاوه شهرت یافت. این کابین همانند سری خارجی به صورت تخم مرغی نبوده و ظاهری ساده‌تر دارد، کابین ماک ایران کاوه در مقایسه با کابین نمونه‌های خارجی دارای حجم و فضای بیشتری است، این کابین توسط شرکت ایران کاوه به صورت تک کابین تولید شد که خریداران با اعمال تغییرات، کابین این کامیون را به دو کابین تبدیل می‌کردند تا از فضای به وجود آمده به منظور استراحتگاه استفاده کنند، در همین راستا و برای رفع این نیاز، شرکت شاهین خودرو دیزل به عنوان تولید کننده کابین ماک ایران کاوه به صورت دو کابین وارد عرصه شد.
خرید قطعات کامیون ماک از شرکت اصفهان تخشا
یکی از دغدغه های اصلی رانندگان کامیون های ماک مربوط به خرید قطعات یدکی با کیفیت این ماشین سنگین است. شرکت اصفهان تخشا در همین راستا با تولید واتر پمپ ماک با بهترین متریال ساخت، قدم بزرگی را در این راستا برداشته است و دغدغه ی بسیاری از صاحبان این ماشین سنگین را برطرف کرده است. شما می توانید برای مشاهده محصولات تولید شده در این شرکت به وبسایت اصفهان تخشا مراجعه کنید.
همچنین برای کسب اطلاعات شما برای خرید قطعات کامیون ماک با شماره ۰۳۱۳۳۲۰۴۷۴۵ در ارتباط باشید.